Wymarzone okulary, czyli jakie? Często myśląc o okularach skupiamy się w dużej mierze na oprawie okularowej. I słusznie, bo to ona nadaje nam charakter, zmienia nasz wizerunek i sprawia, że czujemy się wyjątkowo. Jednak to nie oprawa gra pierwsze skrzypce mówiąc o komforcie widzenia. To zapomniane, często przemilczanie soczewki okularowe. Cisi bohaterowie, którzy stoją na straży wyraźnego widzenia. I tutaj często pojawia się temat rzeka powłoka antyrefleksyjna. Dzisiaj postaramy się w kilku zdaniach opowiedzieć dlaczego anty refleks jest ważny.
Co to jest powłoka antyrefleksyjna (antyrefleks)?
Antyrefleks to nic innego jak tlenki metali napylane na powierzchnię soczewki okularowej, w celu zwiększenia jej przejrzystości. Na poniższym filmiku możecie zobaczyć różnicę w wyglądzie soczewki z antyrefleksem i bez antyrefleksu. Bez wątpienia zauważycie różnicę w widoczności soczewki, ta bez powłoki antyrefleksyjnej zdecydowanie mocniej się mieni. Dobre okulary z antyrefleksem to szereg korzyści:
– Twoje okulary są pozbawione refleksów świetlnych
– oczy są lepiej widoczne przez okulary
– po całym dniu noszenia okularów Twoje oczy są mniej zmęczone
– antyrefleks sprawia, że soczewka okularowa jest bardziej odporna na zarysowania
– widzisz wyraźniej, ponieważ antyrefleks powoduje, że około 10% więcej światła dociera do oka.
Jak działa powłoka antyrefleksyjna?
Jeżeli nie interesują Cię zjawiska fizyczne stojące za skutecznością powłoki antyrefleksyjnej, możesz spokojnie ominąć ten paragraf.
Współczesne powłoki antyrefleksyjne składają się z wielu kolejno nakładanych na siebie warstw tlenków metali. Ich grubość oraz skład jest tajemnicą ściśle chronioną przez producentów, którzy nieustannie ścigają się w dostarczeniu coraz skuteczniejszego produktu.
Jednak zróbmy krok w tył i skupmy się na pojedynczej warstwie antyrefleksu. Zasada działania powłoki antyrefleksyjnej wymaga od nas podstawowej wiedzy z zakresu fizyki, mianowicie:
– światło jest falą elektomagnetyczną
– gdy dwie fale spotkają się w przestrzeni to wzajemnie na siebie wpływają. Jako fizycy powiedzielibyśmy, że ulegają interferencji. Taka interferencja działa podobnie jak oddziaływanie u ludzi, albo jesteśmy w tej samej fazie i z połączenia dwóch fal wychodzi coś silniejszego – mówimy wtedy o interferencji konstruktywnej. Albo… dwie fale działają na siebie jak woda na ogień (są w przciwfazie), czyli dwie fale wzajemnie się wygaszają – mówimy wtedy o interferencji destruktywnej.
Po tym krótkim wstępie pewnie domyślasz się jakie zjawisko odpowiada za skuteczność antyrefleksu. W powłoce antyrefleksyjnej chodzi o to, aby świtało odbite od powierzchni soczewki okularowej w pewien sposób “padło ofiarą” interferencji destruktywnej. Mimo, że sama koncepcja jest banalna, wiele mądrych głów zastanawia się nad tym jak powłoka antyrefleksyjna ma być skonstruowana, aby taka interferencja destruktywna, czyli “wygaszenie światła” nastąpiło. Bo nie chodzi jedynie o to, aby uzyskać dobry efekt w laboratorium. Proces nakładania powłoki antyrefleksyjnej musi być powtarzalny, sprawdzać się na różnych materiałach i konstrukcjach. A co więcej antyrefleks musi być odporny na nas, czyli największych szkodników okularowych.
Ostatnia mała fizyczna dygresja: pojedyncza warstwa antyrefleksu może działać jedynie na jedną długość fali, czyli w uproszeniu “jeden kolor światła”. Współczesne powłoki antyrefleksyjne składają się z wielu warstw, abyśmy finalnie mogli cieszyć się jak najbardziej przejrzystym widzeniem, a powłoka antyrefleksyjna była jak najmniej widoczna dla oka.
Jakie dodatkowe funkcje pełni antyrefleks?
Jak już udało nam się ustalić, głównym zadaniem antyrefleksu jest usunięcie refleksów i sprawienie, że soczewka okularowa będzie bardziej przejrzysta. Jednak okazuje się, że wysokiej klasy powłoki antyrefleksyjne mogą pełnić zdecydowanie więcej ciekawych funkcji. Krótko się z nimi zaznajomimy.
Powierzchnia hydrofobowa – dzięki niej na Twoich szkłach nie osadza się woda. Dodatkowo gdy zdarzy się zaparować to szkła z taką powłoką zdecydowanie szybciej wracają do pełnej przejrzystości. Zobacz na filmiku poniżej jak działa i o co chodzi ze spływaniem wody z powierzchni okularów.
Powierzchnia elektrostatyczna – sprawia, że na swoich soczewkach kurz nie osadza się tak chętnie. Poza tym łatwiej jest wyczyścić taką powierzchnię z kurzu i paprochów.
Powierzchnia oleofobowa – najważniejsza warstwa w kontekście dbania o czystość Twoich okularów. Zobacz na filmiku jak duża jest różnica w czyszczeniu soczewki z powłoką oleofobowa i bez niej. Oleofobowość sprawia, że powierzchnia szkieł nie lubi się z tłustymi osadami, np. odciskami paców, sebum czy kremami. Nie oznacza to, że się nie zabrudzi, ale jej czyszczenie będzie dużo łatwiejsze.
Odporność na zarysowania – współczesne szkła okularowe są wykonywane z tworzyw sztucznych, których właściwości fizyczne nie pozwalają na kwalifikację do grupy tytanów twardości. Dlatego też potrzebne są warstwy utwardzające. Większość organicznych soczewek okularowych jest powlekana specjalnym lakierem utwardzającym. Jednak odporność na zarysowania można w znacznym stopniu zwiększyć stosując wielowarstwową powłokę antyrefleksyjną.
UWAGA PARADOKS
Użytkując szkła z antyrefleksem bardziej odczuwasz, że są zabrudzone, ponieważ jest to dużo bardziej widoczne. Przyczyna jest prosta: dla szkieł z antyrefleksem kontrast pomiędzy miejscami czystymi i zabrudzonymi jest zdecydowanie większy.
Ochrona do pracy przy komputerze
Od wielu lat powtarza się jak mantrę – antyrefleks służy do komputera. Otóż jest to pół prawdy, a jak to mawia moja babcia: pół prawdy to już całe kłamstwo. Antyrefleks jest w rzeczywistości przydatny każdemu użytkownikowi okularów, który marzy o możliwie jak najbardziej naturalnym widzeniu. Jest to szczególnie istotne w środowisku sztucznie oświetlonym. Jednak sama powłoka antyrefleksyjna nie spełnia funkcji ochronnych, których większość z Was oczekuje od okularów do pracy.
Co zatem zrobić, aby taką ochronę sobie zapewnić?
Należy postawić na antyrefleks dedykowany do pracy z monitorami. Ma on charakterystyczną niebieskofioletową poświatę, ponieważ część światła jest odbijana przez antyrefleks. Z racji tego, że “usuwamy” część światła widzialnego, nasza percepcja barw ulega subtelnej zmianie. Wszystko widzimy w delikatnej sepii. Zobacz na poniższym filmiku jakie są różnice w wyglądzie powłoki i percepcji kolorów.
Sama soczewka z niebieskim antyrefleksem jest dużo mniej widoczna, przez co bardziej estetyczna.
Czy tylko za pomocą takiej powłoki mogę chronić wzrok przed komputerem?
Nowoczesne materiały pozwalają cieszyć się niewidocznym antyrefleksem nie rezygnując z ochrony przed światłem niebieskofioletowym. Wszystko dzięki specjalnym molekułom zamkniętym w materiale soczewki, które skutecznie pochłaniają światło, które nam szkodzi. Zdecydowanie tego typu rozwiązania oferujemy najczęściej.
Ile kosztują szkła z antyrefleksem?
Nie będę tutaj odkrywcza. Z powłokami antyrefleksyjnymi jest dokładnie tak samo jak z każdym innym produktem. Tak jak można kupić buty i buty, tak samo jest z soczewkami okularowymi.
Ceny pary szkieł z powłoką antyrefleksyjną na podstawowym materiale i klasycznej konstrukcji wahają się od 100 zł do 700 zł.
Skąd się biorą takie różnice?
– odporność na zarysowania – im droższy produkt, tym trwalszy
– łatwość czyszczenia – powłoki premium są dużo bardziej śliskie
– przejrzystość i subtelność, tzw. “odbicie szczątkowe” – im lepszej jakości produkt, tym mniej widoczny dla Ciebie i innych
– filtry światła UV
– redukcja odblasków podczas nocnej jazdy
– ochrona przed światłem niebieskofioletowym.
To, że opcji jest tak dużo wcale nie oznacza, że tylko najdroższe rozwiązanie sprawdzi się w Twoim przypadku. Na podstawie rozmowy jesteśmy w stanie ocenić, które funkcje powłoki antyrefleksyjnej są dla Ciebie kluczowe, a co byłoby jedynie nadprogramowym gadżetem. Powłoka antyrefleksyjna ma przede wszystkim zapewnić komfort w użytkowaniu okularów i sprawić, że nie będziesz się czuł jakbyś cały dzień spędził za szybą.